fbpx
smallbiznes-adaptacja-finansowanie

10 sposobów – na przetrwanie i adaptacje małego biznesu w czasach Wirusa

czyli co zrobić teraz, żeby przetrwać i adoptować biznes do obecnej sytuacji

Koronawirus zostanie z nami na dłużej dlatego musimy nauczyć się z nim żyć. Nawet jeśli w maju (jak przewidują niektórzy) liczba zakażeń drastycznie spadnie to jesienią i zimą pewnie znowu wzrośnie a może się nasili bo ognisk choroby będzie więcej.

Co zrobić żeby przeżyć?
– chyba nie ma jednego lekarstwa, konieczna jest kompleksowa i długotrwała kuracja.

Gdybym miał wybrać 3 rzecz to postawiłbym na:

– ciągłą i szybką obserwację, wnioskowanie i adaptację,
– współpracę z pracownikami, dostawcami, klientami i partnerami,
– koncentrowanie się na „tu i teraz”, w szczególności na płynności.

Poniżaj starałem się zebrać sposoby na poprawę sytuacji biznesu w bieżącej sytuacji. Oczywiście, każdy biznes jest inny i znaczenie poniższych rozwiązań będzie różne i zależne m.in. od modelu biznesowego, struktury kosztów i wielu innych rzeczy. Dlatego dla każdego biznesu trzeba zaplanować indywidualną kurację.

Ja w tym momencie też to robię, mam „rozgrzebane” 2 startupy, które nie zaczęły jeszcze na siebie zarabiać ☹, plus jestem akcjonariuszem w relatywnie dużym biznesie, na który obecna sytuacja ma w dużej mierze mocno negatywny wpływ.

Będą też biznesy, które nie będą wymagały kuracji a wręcz otwierają się przed nimi nowe możliwości. Niemniej na udogodnieniach, które się pojawiają również takie biznesy mogą skorzystać alokując wolną gotówkę w biznes.

Poniższa lista na pewno nie jest kompletna, jednocześnie wierzę, że jest uniwersalna i w zasadzie do zastosowania przez każdego a więc:

1. Bądź na bieżąco z informacjami, obserwuj, pytaj i wyciągaj wnioski.

Bądź na bieżąco z wszelkimi oficjalnymi informacjami na temat Wirusa i wskazówkami wydawanymi przez rząd, ZUS, administrację skarbową i odpowiednie służby. Warto też śledzić fora, dyskusje w Internecie. Zbieraj informacje na temat potencjalnej pomocy. Potwierdzaj z księgowymi, prawnikami, partnerami jak dane rozwiązanie skutecznie zastosować u siebie.

Chyba najłatwiej wpisywać słowa klucze w wyszukiwarkę google aby śledzić najważniejsze dla nas informacje. Ważne, żeby się opierać na wiarygodnych źródłach oraz takich, które dostarczają praktycznych rozwiązań.

Również biura księgowe, kancelarie prawne powinny być w tym czasie proaktywne i doradzać swoim klientom najlepsze rozwiązania.

2. Na bieżąco aktualizują swoją sytuację finansową.

Aby móc podejmować dobre decyzje trzeba mieć wiarygodne informacje odnośnie naszej faktycznej sytuacji dochodowej a przede wszystkim płynnościowej. Informacja powinna być aktualna, kompletna i bez istotnych błędów. Dobra księgowość i kontroling będą więc miały duże znaczenie.

3. Rób listy rzeczy, które mogą wpłynąć na Twój biznes i je aktualizuj.

Staraj się oszacować wpływ tego co się dzieje na Twój biznes i systematycznie to aktualizuj. Omawiaj otwarcie sytuację z pracownikami, kluczowymi dostawcami, kluczowymi klientami i partnerami, w tym dostawcami finansowania. Trzeba rozmawiać, współpracować i wspólnie znajdować rozwiązania. Przygotuj konkretne plany działania, które mogą ograniczyć wpływ negatywnych zdarzeń na Twój biznes. Warto też mieć przygotowany więcej niż jeden scenariusz, plan działania.

Potencjalnie wrażliwe obszary na obecną sytuację to:

Dostępność pracowników: przy ograniczonym przemieszczaniu się ludzi ich zdolność do pracy zostanie ograniczona, szczególnie jeśli nie będą mogli pracować z domu.

Płynność bieżąca: w szczególności, jeśli twoje rezerwy gotówkowe są niskie i nie masz rezerw kredytowych. Ważne jest aby przejrzeć umowy o finansowanie i upewnić się czy nie zaistnieją warunki wypowiedzenia tych umów np. w efekcie złamania przez nas określonych ustaleń. Jeżeli jest takie zagrożenie lepszą strategią jest poinformowanie o tym finansującego, wraz z uzasadnieniem (w obecnych okolicznościach nie będzie ona szczególnie trudne) z prośbą o tzw. waiver czyli nietraktowanie złamania ustaleń umownych jako podstawy do wypowiedzenia finansowania. Nie powinno to być trudne do uzyskania. Co do zasady finansujący woli poczekać na pieniądze nieco dłużej niż zaspokajać się z majątku upadającego biznesu (którego często nie ma).

Sprzedaż: szczególnie, jeśli masz niewielką lub żadną obecność w Internecie a sprzedaż Twoich produktów lub usług wymaga fizycznego spotkania z klientem.

Dostawy: To w szczególności może dotyczyć tych, którzy współpracują z dostawcami z obszarów szczególnie dotkniętych przez wirusa.

Mając zidentyfikowane rzeczy, które mogą wpłynąć negatywnie na biznes:

1. Staraj się zaplanować działania, które mogą złagodzić ich wpływ.
2. Następnie oszacuj jak to może przełożyć się na finanse: przychody, wpływy, koszty, gotówkę do dyspozycji.
3. Kalkuluj dla różnych założeń i scenariuszy.

4. Zrób przegląd kondycji finansowej swojej firmy.

Znajomość kondycji finansowej firmy pomaga w podjęciu decyzji, w zakresie co możesz i powinieneś teraz zrobić, aby poprawić pozycję swojej firmy w czasie kryzysu.

Tu oczywiście przyda się pomoc kontrolingu, księgowości lub przynajmniej podstawowa znajomość Excela. Umiejętność zestawienia przychodów i kosztów i wyliczenia przepływów. Postaram się udostępnić odpowiednie kalkulatory jak najszybciej.

To co warto zrobić to projekcje przychodów na 12 miesięcy w przód i na tej bazie wyliczyć wpływy gotówkowe. Tak samo należy skalkulować koszty i wydatki. W efekcie pozwoli to wyliczyć nadwyżkę lub niedobór środków pieniężnych w podziale na tygodnie, miesiące. Ważne aby to robić przy ostrożnych a nie optymistycznych założeniach.

Warto też zrobić te kalkulacje wg różnych scenariuszy (w tym tych pesymistycznych) np. uwzględniając znaczący spadek sprzedaży, zamknięcie części lokalizacji itp. Zobaczysz wtedy „jak pracują Twoje koszty” i jaki jest minimalny poziom sprzedaży, który zapewnia Ci pozytywne przepływy pieniężne.

Oczywiście czym większy udział kosztów zmiennych (rosnących lub spadających wraz z rosnącą i spadającą sprzedażą) tym lepiej. Duży udział kosztów stałych będzie powodował to, że nawet relatywnie niewielki spadek sprzedaży może generować ujemne przepływy (deficyt gotówki i straty).

5. Działaj już TERAZ, aby poprawić przepływ gotówki.

Problemy z przepływami pieniężnymi będą niestety pojawiać się coraz częściej i będą trwały przez pewien czas. Narażone będą małe firmy i firmy z dużym udziałem kosztów stałych w strukturze kosztów a także oczywiście firmy z branż szczególnie dotkniętych efektem wirusa.

Pierwszym krokiem jest przygotowanie prognozy przepływów pieniężnych i aktualizacja tej prognozy przez cały kryzys, prawdopodobnie co tydzień. Dzięki temu „excel” ostrzeże Cię o problemach z przepływami pieniężnymi i będziesz mógł działać wcześniej, aby je rozwiązać.

To co możesz zrobić już teraz:

> wystąp o zawieszenie lub odroczenie płatności składek ZUS,

> wystąp o karencję spłaty lub rozłożenie na raty podatków PIT lub CIT,

> wystąp do banków o karencję spłaty swoich zobowiązań kredytowych lub(i) leasingowych. Indywidulanie musisz złożyć wniosek w swoim/ich bankach. Wg moich informacji banki sprawnie rozpatrują takie wnioski,

> jeszcze raz przejrzyj rozliczenie podatkowe roczne za 2019 r., upewnij się skorzystałeś z wszystkich możliwych odpisów obniżających podstawę opodatkowania? Ulga na złe długi? Ulga technologiczna (r&d)?

> zrób szczegółowy przegląd kosztów (trzeba zacisnąć pasa):

>> szczególnie trzeba przyjrzeć się kosztom, które nie są wprost związane z generowaniem przychodów, nie są zasobami, które są konieczne aby firma działa bez zakłóceń – czyli trzeba zrobić inwentaryzację wydatków;
>> przygotować plan na rezygnację z wydatków zidentyfikowanych wg powyższego klucza;
>> trzeba przejrzeć umowy pod kątem okresów wypowiedzeń, możliwości zmniejszenia płatności itd.;
>> trzeba oczywiście pamiętać, że nasza terapia odchudzająca będzie miała również wpływ na naszych dostawców, dlatego warto z dostawcami rozmawiać na ten temat, jest szansa że wspólnie uda się znaleźć rozwiązanie korzystne dla obu stron.

> odłóż plany ekspansji na później. Lepiej teraz skupić się na tym co robisz najlepiej i na czym zarabiasz pieniądze tu i teraz. To nie musi dotyczyć biznesów, przed którymi bieżąca sytuacja otwiera wręcz możliwości pozyskiwania nowych klientów i większej sprzedaży,

> pilnuj należności, weryfikuj kontrahentów, bądź ostrożny przyznając limity kredytowe, wykorzystuj faktoring, w tym online aby poprawić sobie bieżącą płynność,

> negocjuj z dostawcami, nie tylko cenę ale również terminów płatności,

> wykorzystuj outsourcing – firmy mogą skorzystać z szerokiej puli profesjonalnych niezależnych pracowników (freelancerów) do każdej pracy lub projektu. Jest to tańsza opcja od zatrudniania pracowników i dodatkowo możesz mieć też dostęp do usług wysokiej jakości a jednocześnie wąskiej specjalizacji,

> zweryfikuj opcję dofinansowania do wynagrodzeń dla firm w kłopocie
(to element spec ustawy – „tarczy antykryzysowej”)

…zwolnienie mikrofirm, które zatrudniają do 9 osób, ze składek do ZUS na 3 miesiące (marzec–maj) – zwolnienie dotyczy składek za przedsiębiorcę i pracujące dla niego osoby; skorzystać mogą także samozatrudnieni z przychodem do 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia, którzy opłacają składki tylko za siebie;
świadczenie postojowe w kwocie do ok. 2 tys. zł – dla zleceniobiorców (umowa zlecenia, agencyjna, o dzieło) i samozatrudnionych o przychodzie poniżej 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia;
dofinansowanie wynagrodzeń pracowników – do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i uelastycznienie czasu pracy – dla firm w kłopotach.

> pozbądź się zbędnych aktywów i zapasów – warto przejrzeć posiadane aktywa i zastanowić się czy części z nich nie można sprzedać, część z nich być można zamienić na gotówkę i nadal wykorzystywać np. w formie leasingu zwrotnego.

śledzić inne opcje „tarczy antykryzysowej”, w tym komentarze, fora. Dyskutuj z pracownikami, partnerami, które z nich można skutecznie, szybko zastosować. Korzystaj z doświadczeń innych.

KLIKNIJ: PRZEWODNIK PO WSPARCIU

GOV.pl: Ważne informacje dla Przedsiębiorców

6. Zwiększ sprzedaż i obsługę mobilną i zdalną, w tym online.

Tradycyjna obsługa twarzą w twarz ucierpi, przychody z tego źródła będą spadać. Stąd ważna jest adaptacja i przyciąganie klientów i ich obsługa całkowicie lub przynajmniej częściowo z wykorzystaniem narzędzi zdalnych on-line, call-center lub po prostu przez telefon, komunikatorów, maili, kurierów, dostawców.

Zweryfikuj, jak najlepiej dostarczyć swoje produkty do klienta. W szczególności dostawcy usług powinni zbadać cyfrowe rozwiązania świadczenia usług, aby ograniczyć potrzebę fizycznej interakcji. W związku z tym, warto przemyśleć zamknięcie niektórych fizycznych lokalizacji. Poza rozwiązaniami cyfrowymi można wykorzystać również kurierów, dowóz produktów do domu klienta.

To samo dotyczy lejka sprzedażowego. W zdecydowanie większym stopniu klientów należy poszukiwać on-line niż off-line. Oczywiście późniejszy proces obsługi i sprzedaży również musi być w dużej mierze zdalny. Zdalne kanały obsługi w obecnych czasach mogą wręcz przeżywać rozkwit.

Ważne jest, aby badać / testować różne platformy / rozwiązania online, aby sprawdzić, która z nich jest odpowiednia dla twoich potrzeb biznesowych.

Plusem obecnej sytuacji jest to, że ludzie chcą sobie pomagać, na dedykowanych grupach internetowych np. fb można znaleźć pomoc w szczególności właśnie z zakresie obsługi zdalnej, wykorzystania on-line. Warto więc np. pytać o aplikacje, które moglibyśmy wykorzystać w naszym biznesie aby pomimo różnych ograniczeń nadal sprawnie realizować procesy.

7. Adoptuj komunikację marketingową.

W dzisiejszych czasach bezpieczeństwo zyskuje na znaczeniu. Dla wielu może to oznaczać wyzwanie w zakresie adaptacji produktu lub usługi. W tym w jaki sposób ją reklamować, pozycjonować.

Mój znajomy prowadzi wakacje pod żaglami i uważa, że rodzice mogą wręcz chcieć wysłać dzieci na takie wakacje, gdzie będą jednak w jakimś odosobnieniu i nie będą miały notorycznej styczności z innymi. Warto więc takie atuty podkreślać w reklamie produktu czy usługi.

8. Przygotuj plany awaryjne.

Trzeba być przygotowanym na nieprzewidywalne sytuacje. Np. utratę kluczowych pracowników. W takie sytuacji musi być plan jak działać jeśli ich zabraknie. Dlatego trzeba zrobić inwentaryzację kluczowych zasobów w tym ludzi i zapewnić ich zastępowalność.

9. Zrób rachunek sumienia.

Wykorzystaj kryzys jako okazję do refleksji na temat swojej firmy, dotychczasowego sposobu jej prowadzenia, tego jak powinna być prowadzona po kryzysie i czy nadal jest dla Ciebie odpowiednia.

10. Jeśli znajdziesz się jednak w opałach lepiej wcześniej niż później prosić o pomoc.

Zadawaj sobie pytania:

? —> Czy Twoja firma jest w stanie spłacać wierzycieli, zobowiązania podatkowe, zobowiązania pracownicze w terminie ich wymagalności?
? —> Czy Twoja firma jest w stanie utrzymać dostęp do finansowania lub pozyskać nowe niezbędne na działanie?
? —> Czy masz odpowiednie rezerwy finansowe na pokrycie długów wymagalnych w ciągu najbliższych kilku miesięcy?

Jeśli odpowiesz „nie” na te pytania, powinieneś natychmiast zasięgnąć profesjonalnej porady, ponieważ Twoja firma w niedalekiej perspektywie może być niewypłacalna lub zdecydowanie trudniejszym położeniu.
Jeśli twoja mała firma ma problemy finansowe, uważaj też na cudownych doradców, obiecując finansowe zbawienie. Zamiast Ci pomóc mogą Cię pogrążyć weryfikuj ich dokonania.

Dla przypomnienia Tarcza Antykryzysowa przewiduje m.in.:

SZCZEGÓŁY POMOCY W ZAKRESIE TARCZY

TREŚĆ USTAWY DLA DOCIEKLIWYCH

  • zwolnienie mikrofirm do 9 osób ze składek do ZUS na 3 miesiące (marzec–maj) – zwolnienie dotyczy składek za przedsiębiorcę i pracujące dla niego osoby; skorzystać mogą także samozatrudnieni z przychodem do 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia, którzy opłacają składki tylko za siebie;
  • świadczenie postojowe w kwocie do ok. 2 tys. zł – dla zleceniobiorców (umowa zlecenia, agencyjna, o dzieło) i samozatrudnionych o przychodzie poniżej 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia;
    dofinansowanie wynagrodzeń pracowników – do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i uelastycznienie czasu pracy – dla firm w kłopotach;
  • ochronę konsumentów w zakresie nadmiernego wzrostu cen i innych nieuczciwych praktyk;
  • czasowe zniesienie opłaty prolongacyjnej przy odraczaniu lub rozkładaniu na raty należności skarbowych i składkowych (ZUS);
  • umożliwienie odliczenia od dochodu (przychodu) darowizn przekazanych na przeciwdziałanie COVID-19;
  • korzystniejsze zasady rozliczania straty;
    wsparcie firm transportowych przez ARP w refinansowaniu umów leasingowych;
  • ułatwienia dla branży turystycznej;
    umożliwienie sklepom – w niedziele objęte zakazem handlu – przyjmowania towaru, rozładowywania go oraz wykładania na półki;
    przedłużenie legalnego pobytu i zezwoleń na pracę dla obcokrajowców;
    zwalnianie z naliczania kar umownych za – związane z epidemią – opóźnienia przy realizacji przetargów;
  • umożliwienie gminom odstąpienia od pobierania podatku od nieruchomości od firm, które przez epidemię koronawirusa utraciły płynność finansową;
  • przedłużenie bankowych kredytów obrotowych, w oparciu o dane finansowe na koniec 2019;
  • gwarancje de minimis z BGK;
  • dopłaty BGK do odsetek;
  • fundusze płynnościowe BGK, PFR i KUKE, w tym możliwość uzyskania – przez średnie i duże firmy – z funduszu PFR Inwestycje podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji – łącznie o wartości 6 mld zł.

Jeśli potrzebujecie finansowania na biznes i macie z tym jakieś problemy lub czujecie, że możecie sobie nie poradzić bądź potrzebujecie po prostu doradztwa to jestem do Waszej dyspozycji. 

Pozdrawiam serdecznie Adam Kuszyk

Adam Kuszyk

Sugerowane posty